De verlichting is een van de filosofische en politiek-maatschappelijke bewegingen die de ontwikkeling van de westerse samenleving het sterkst hebben bepaald. Ze bracht een radicale ommekeer teweeg in denken en handelen na het verval van de feodale en middeleeuwse maatschappij. De klemtoon lag op de kracht van het individu als rationeel wezen en op een menselijke zingeving die niet langer steunde op een boven- of buitennatuurlijk gezag. Zo lag de verlichting aan de basis van de groei van een seculiere of democratische maatschappij waarin de individuele verantwoordelijkheid van de burgers centraal staat. De oorspronkelijke beloften van deze radicale beweging waren enorm groot: redelijk gedrag, wereldvrede, gedeelde welvaart, emancipatie van iedereen. Maar de verlichting heeft die hooggespannen verwachtingen niet allemaal kunnen waarmaken. Integendeel zelfs, er kwamen allerlei tendensen tot uiting die de oorspronkelijke droom van bevrijding deden verzanden in toestanden van geweld en onderdrukking (kolonialisme, Auschwitz, Goelag). Vanuit dit gevoel van niet ingeloste beloften kwam er veel kritiek op het ideaal van de verlichting, zowel van rechts als van links. Rechts greep meestal terug naar conservatieve of wereldvreemde waarden zoals irrationalisme, religieus fundamentalisme, etnisch nationalisme en kapitalistisch geweld. Links daarentegen trachtte de ideeën van de verlichting van binnenuit open te breken om er de verloren krachten opnieuw in te ontdekken. In deze laatste richting heeft vooral de Frankfurter Schule (met Adorno en Horkheimer en vandaag Habermas) een belangrijke rol gespeeld. In dit spoor van linkse critici gaat de Vlaamse filosoof en publicist Ludo Abicht op zoek naar een actuele herijking en voortzetting van de verlichtingsidealen. Hij steunt op hedendaagse critici als Stephen Eric Bronnen, Tzvetan Todorov, Louis Dupré en Jonathan Israël. Naast waarheid komen waarden als vrijheid, gelijkheid, solidariteit, internationalisme en universalisme uitgebreid aan de orde. Abicht slaagt er goed in deze waarden een nieuw elan te geven binnen de condities van de huidige globaliserende en technologische maatschappij. In dat kader heeft hij terecht veel aandacht voor de groeiende spanning tussen de algemeen geldende principes (bv. mensenrechten) en de steeds luider klinkende roep om diversiteit. Daarom sluit hij zijn boek af met een paragraaf over actief pluralisme. De huidige maatschappelijke diversiteit kan niet langer gedragen worden door een passieve, statische tolerantie, hoe belangrijk die in het verleden ook is geweest. Uiteindelijk brengt zulk pluralisme alleen maar een hokjesmentaliteit of verzuiling teweeg. Er is dringend nood aan een actief pluralisme waarin de klemtoon ligt op dialoog en interactie tussen de verschillende individuen, groepen, etnische gemeenschappen, wereldbeschouwingen. Misschien ontdekken we dan dat ook in andere culturen (islam, Afrika, oosterse religies) soortgelijke krachten aan het werk zijn. De verlichting is dan niet langer een elitair bezit van het Westen, maar een wereldwijde beweging. Zulk pluralisme steunt zowel openheid voor de anderen als het durven opkomen voor de eigen overtuiging.

Ludo Abicht levert met dit boek een belangrijke bijdrage aan het huidige proces van interculturaliteit en van de interreligieuze dialoog (cfr. Hans Küng met zijn 'Weltethos'). Bovendien is De verlichting vandaag vlot geschreven, rijk geïllustreerd met verwijzingen naar (filosofische) literatuur en sterk geëngageerd. [Willy Deckers] Verberg tekst

In het spoor van linkse critici als Adorno, Horkheimer en Habermas gaat de Vlaamse filosoof en publicist Ludo Abicht op zoek naar een actuele herijking en voortzetting van de in de twintigste eeuw fel bekritiseerde Verlichtingsidealen uit de zeventiende en achttiende eeuw. Na een historisch overzicht komen waarden als waarheid, vrijheid, gelijkheid, solidariteit, internationalisme en universalisme uitgebreid aan de orde. Abicht slaagt er goed in deze waarden een nieuw elan te geven binnen de condities van de huidige geglobaliseerde en technologische maatschappij. In dat kader heeft hij terecht veel aandacht voor de groeiende spanning tussen de algemeen geldende principes (bijvoorbeeld mensenrechten) en de steeds luider klinkende roep om diversiteit. Abicht sluit zijn boek dan ook af met een oproep tot een actief pluralisme. Op die manier levert hij een belangrijke bijdrage aan het huidige proces van interculturaliteit en interreligieuze dialoog. Sterk geëngageerd, vlot geschreven en rijk geïllustreerd met verwijzingen naar (filosofische) literatuur. Met een bibliografie en een sobere lay-out met kleine letter en vrij ruime marges. Verberg tekst